آرتریت پسوریازیس چیست: علائم تا روشهای درمان

آرتریت پسوریازیس یا آرتریت پسوریاتیک به یک بیماری عضلانی – استخوانی التهابی اشاره دارد که دارای ویژگی های خودایمن است و نوعی آرتریت التهابی می باشد که مشخصا در افراد مبتلا به بیماری پوستی پسوریازیس یافت می شوند.

علایم آرتریت پسوریاتیک

• آرتریت مفاصل بین انگشتی انتهایی یا دیستال.
• اولیگوآرتریت نامتقارن (الیگوآرتریت).
• پلی آرتریت متقارن شبیه به آرتریت روماتوئید.
• درگیری مفاصل محوری بدن نظیر مهره ها و مفاصل ساکروایلیاک.
• آرتریت خورنده یا موتیلان که شکلی بسیار تخریبی از بیماری است.

علائمی که آرتریت پسوریازیس را از سایر آرتریت ها متمایز می کند چه هستند؟

• داکتیلیت: داکتیلیت در بیش از ۳۰ درصد از موارد ابتلا به آرتریت پسوریاتیک روی می دهد.
• آنتزیت
• تنوسینوویت
• پسوریازیس ناخن در آرتریت پسوریاتیک

شش الگوی درگیری ناخن شناسایی شده اند که عبارتند از:

• حفره دارشدن
• پیدایش شیارهای افقی.
• اونیکولیز یا جداشدن ناخن ها.
• تغییر رنگ ناخن: حاشیه ناخن ها زرد می شود.
• هیپرکراتوز دیستروفیک.
• ترکیبی از الگوهای بالا.

علائم خارج مفصلی آرتریت پسوریاتیک

التهاب چشم بصورت کونژنکتیویت یا یووئیت.

برخلاف التهاب چشم یا یووئیت همراه با اسپوندیلیت آنکیلوزان، یووئیت در آرتریت پسوریازیس، بیشتر دوطرفه، مزمن و یا خلفی است.

نارسایی دریچه آئورت در کمتر از ۴ درصد بیماران یافت می شود.

آیا آرتریت پسوریازیس کشنده و ناتوان کننده است؟

در بدترین حالت، آرتریت پسوریاتیک شدید همراه با آرتریت خورنده یا موتیلان دست کم به اندازه آرتریت روماتوئید شدید، فلج کننده و در نهایت کشنده است. با این حال، برخلاف روماتوئید آرتریت، بسیاری از بیماران مبتلا به آرتریت پسوریازیس، پسرفت هایی را تجربه می کنند.

در مجموع، بیماری اروزیو یا ساینده، در بیشتر بیماران ایجاد می شود، بیماری پیشرونده همراه با دفورمیتی و ناتوانی شایع است، و در برخی از مطالعات، میزان مرگ و میر نسبت به جمعیت عمومی بسیار بالاتر بوده است.

به نظر می رسد که میزان مرگ ناشی از اختلالات قلبی – عروقی در بیماری پسوریازیس بیشتر باشد، و هم پسوریازیس و هم آرتروپاتی مربوطه که همراه با HIV دیده می شوند، تمایل دارند که شدید باشند و می توانند در جمعیت هایی روی دهند که نزد آنان افراد غیرآلوده به ویروس ایدز، پسوریازیس بسیار اندکی دارند.

آنتروپاتی شدید، داکتیلیت و تخریب سریع و پیشرونده مفصل در مبتلایان به ایدز دیده می شوند، اما درگیری محور بدن بسیار نادر است. از این بیماری با درمان ضد رتروویروسی (درمان ایدز یا HIV) پیشگیری می شود، یا این که بیماران به درمان مذکور به خوبی پاسخ می دهند.

یافته های آزمایشگاهی و عکس برداری یا رادیولوژی

هیچ آزمون آزمایشگاهی مشخصی وجود ندارد که بتواند تشخیص آرتریت پسوریاتیک را قطعی کند. ESR و CRP در این بیماری اغلب افزایش می یابند. درصد اندکی از بیماران ممکن است تیتر پایین فاکتور روماتوئید (rheumatoid factor) یا آنتی بادی های ضد هسته ای (ANA – antinuclear antibody) داشته باشند. (منبع: ویکی پدیا)

به گفته پروفسور:

حدود ۱۰ درصد از بیماران مبتلا به این آرتریت، آنتی بادی های ضد CCP دارند. در صورت وجود پسوریازیس شدید و گسترده، اسید اوریک ممکن است بالا برود. HLA – B27 در ۵۰ تا ۷۰ درصد از بیماران مبتلا به درگیری محور بدن وجود دارد، ولی فقط در ۲۰ درصد از بیماران مبتلا به درگیری مفاصل انگشتان دست و پا یافت می شود.

نشانه های آرتریت پسوریازیس دست و پا در رادیوگرافی

• درگیری مفاصل بین انگشتی انتهایی: شامل دفرمیتی کلاسیک قلم در جام (pencil-in-cup deformity)، سائیدگی حاشیه ای همراه با تکثیر استخوانی مجاور آن (ریش ریش شدن).
• آنکیلوز مفاصل کوچک.
• استئولیز استخوان بند انگشت و کف دست، همراه با تلسکوپی شدن انگشتان و پریوستیت.
• ایجاد استخوان جدید در مناطق آنتزیت.
• نشانه های آرتریت پسوریاتیک ستون مهره ها و لگن در رادیوگرافی
• ساکروایلئیت نامتقارن.

آرتریت پسوریاتیک به میزان کمتری نسبت به اسپوندیلیت آنکیلوزان، مفصل زایگوآپوفیزیال را درگیر می کند.

وجود سیندسموفیت های حجیم، غیر حاشیه ای و ویرگولی شکل، که در مقایسه با سندسموفیت های حاشیه ای اسپوندیلیت آنکیلوزان از تعداد، تقارن و ظرافت کمتری برخوردارند.

هیپرپری استوز کرکی (پرزدار) بر روی بخش قدامی تنه مهره ها.

درگیری شدید مهره های گردنی، همراه با تمایل به نیمه دررفتگی مهره اول و دوم گردن، اما درگیر نشدن نسبی مهره های سینه ای و کمری.

استخوانی شدن اطراف مهره ای.

سونوگرافی و MRI هر دو آنتزیت و ضخیم شدگی های غلاف تاندون را که ارزیابی شان در معاینه فیزیکی می تواند دشوار باشد، به آسانی نمایان می سازند. یک بررسی از طریق MRI که اخیرا بر روی ۶۸ بیمار مبتلا به آرتریت پسوریاتیک انجام شد، ساکروایلئیت را در ۳۵ درصد موارد نشان داد (بدون ارتباط با B27 ولی در تطابق با محدودیت حرکت مهره ها).

تشخیص آرتریت پسوریاتیک با معیارهای کاسپار (CASPAR) چگونه انجام می شود؟

تشخیص معیارهای طبقه بندی آرتریت پسوریازیس (CASPAR) در سال ۲۰۰۶ معرفی و با استقبال گسترده ای روبرو شدند. حساسیت و ویژگی آنها بیش از ۹۰٪ است، و این معیارها برای تشخیص زودرس سودمندند. این معیارها بر اساس تاریخچه، وجود پسوریازیس، نشانه ها و علائم مشخص درگیری مفاصل محیطی یا مهرها، و یافته های حاصل از تصویربرداری قرار دارند.

معیارهای کاسپار (CASPAR)، معیارهای طبقه بندی آرتریت پسوریازیسی

برای تطابق با معیارهای کاسپار (CASPAR)، بیمار باید دارای بیماری التهابی مفصل، همراه با دست کم ۳ امتیاز در هر یک از موارد پنج گانه زیر باشد:

1. شواهد پسوریازیس فعلی، سابقه شخصی پسوریازیس، یا سابقه خانوادگی پسوریازیس.
2. دیستروفی تیپیک پسوریازیسی ناخن ها که در معاینه فیزیکی فعلی دیده شود.
3. نتیجه منفی آزمایش فاکتور روماتوئید.
4. داکتیلیت فعلی یا سابقه داکتیلیت که توسط روماتولوژیست ثبت شده باشد.
5. شواهد رادیوگرافیک تشکیل استخوان جدید، کنار مفصلی در دست یا پا.

هنگامی که آرتریت مقدم بر پسوریازیس است، پسوریازیس تشخیص داده نشده یا پنهان است، یا درگیری مفصل شباهت زیادی به شکل دیگری از آرتریت دارد، تشخیص می تواند تردیدآمیز و دشوار باشد.

راه های درمان آرتریت پسوریاتیک و درمان التهاب مفاصل پسوریازیس

بهترین راه درمان آرتریت پسوریاتیک آن است که همزمان هم پسوریازیس پوستی درمان شود و هم درگیری مفصلی.

استفاده از داروهای ضد TNF آلفا برای درمان آرتریت پسوریازیس بسیار موثر بوده اند. برطرف شدن سریع و قابل ملاحظه آرتریت و ضایعات پوستی در درمان با داروهای اتانرسپت (Etanercept)، اینفلیکسی ماب (Infliximab)، آدالیموماب (Adalimumab) و گولیموماب (golimumab) دیده شده است.

بسیاری از بیمارانی که به این درمان ها پاسخ دادند، به آرتریت مزمن که به همه ی درمان های پیشین مقاوم بود و نیز بیماری پوستی شدید مبتلا بودند.

اوستکناماب (ustekinumab)، که یک آنتی بادی تک دودمانی بر ضد زیرواحد مشترک p40 در ۲۳-IL و ۱۲-IL است، درمان موثری برای پسوریازیس است.

داروهای جدید و درمان های جدید آرتریت پسوریاتیک و پسوریازیس پوستی

داروهای ضد ۱۷-IL، همانند secukinumab و brodalumab.

مهارگر خوراکی فسفودی استراز به نام apremilast.

متوتروکسات (Methotrexate) و داروهای ضد مالاریا نظیر هیدروکسی کلورکین در درمان آرتریت پسوریاتیک و پسوریازیس پوستی تاثیر چندانی نداشتند، اما در برخی از کارآزمایی ها امید بخش بوده اند و به طور کلی فایده استفاده از آن ها هنوز مشخص نیست.

سایر داروهای مؤثر در درمان پسوریازیس که برای آرتریت پسوریاتیک نیز مفید هستند عبارتند از:

• سیکلوسپورین.
• مشتقات اسید رتینوئیک
• پسورالن همراه با پرتو فرابنفش PUVA ) A ).

درباره استفاده از طلا و داروهای ضد مالاریا، که دردرمان آرتریت روماتوئید به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته اند، در آرتریت پسوریازیس اختلاف نظر وجود دارد. بر اساس یک مطالعه کنترل شده، لفلونومید (مهارگر پیریمیدین سنتتاز) در پسوریازیس و آرتریت پسوریازیسی هر دو سودمند است